Kαταρρέουν ιστορικά γεφύρια

Εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”: 11/02/2004 


Mε αδιαφορία αντιμετωπίζουν οι αρμόδιοι το πρόβλημα στα Zαγοροχώρια

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΟΥΣΗΣ  | ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 11/02/2004 |ΙΩΑΝΝΙΝΑ


Με κατάρρευση απειλούνται περίπου σαράντα τοξωτά γεφύρια στον νομό Ιωαννίνων: H κατάρρευση πριν από μερικές ημέρες του περίφημου Μεγάλου Γεφυριού κοντά στο χωριό Καβαλάρι, του Ανατολικού Ζαγορίου, δεν είναι παρά ενδεικτικό της κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει τα πέτρινα γεφύρια.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Το Μεγάλο Γεφύρι βρίσκεται στον ποταμό Ζαγορίτικο και ήταν από τα παλιότερα γεφύρια της περιοχής. H διάβρωση και ο κίνδυνος να καταρρεύσει είχαν διαπιστωθεί εδώ και καιρό...
Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι πως οι αρμόδιες υπηρεσίες τα τελευταία χρόνια περιορίζονται απλώς σε πρόχειρες παρεμβάσεις.
Το Μεγάλο Γεφύρι κοντά στο Καβαλάρι Ζαγορίου κρατήθηκε όρθιο επί 374 χρόνια. Οι τελευταίες έντονες βροχοπτώσεις στην περιοχή τού έδωσαν τη «χαριστική βολή», αφού η διάβρωση και ο κίνδυνος να καταρρεύσει είχαν διαπιστωθεί εδώ και καιρό. Μάλιστα, τον περασμένο Οκτώβριο ο Δήμος Ανατολικού Ζαγορίου, είχε ζητήσει από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού να παρέμβουν άμεσα, αφού όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στα σχετικά έγγραφα «ήταν θέμα χρόνου η κατάρρευση».
H απάντηση του υπουργείου Πολιτισμού ήταν πως η εκπόνηση μελέτης για τη διάσωση του γεφυριού επρόκειτο να περιληφθεί στο πρόγραμμα δράσης για το 2004 της 6ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Ιωαννίνων.

Οι «κυνηγοί θησαυρών»
Αντίστοιχες επισημάνσεις έχουν κάνει οι φορείς των Τζουμέρκων για το περίφημο γεφύρι της Πλάκας, που επίσης κινδυνεύει να γκρεμιστεί. Σχεδόν όλα τα γεφύρια στην περιοχή του Ζαγορίου έχουν υποστεί σημαντική διάβρωση, αλλά και καταστροφή στα θεμέλια από επίδοξους «κυνηγούς θησαυρών».
Το Μεγάλο Γεφύρι ή Γεφύρι της Γκάνας βρίσκεται στον ποταμό Ζαγορίτικο και ήταν από τα παλιότερα γεφύρια της περιοχής. Κτίστηκε για να εξυπηρετεί τους κατοίκους του Καβαλαρίου, που διατηρούσαν - όπως και σήμερα άλλωστε - κτήματα και κτηνοτροφικές μονάδες. Ήταν δίτοξο, με κεντρικό άνοιγμα 18 μέτρων και ύψος 7,10 μ., με ένα μικρότερο βοηθητικό τόξο διαστάσεων 7,70 X 3,50 μ. Το γεφύρι ήταν κτισμένο με ποταμίσιες πέτρες και θεωρούνταν ένα από τα αριστουργήματα ντόπιων γεφυροποιών.

Διατηρητέο από το 1982
Το 1982 είχε χαρακτηρισθεί ιστορικό και διατηρητέο μνημείο. Αν και παρουσίαζε σοβαρά προβλήματα από διαβρώσεις δεν είχαν γίνει παρά πρόχειρες επιδιορθώσεις και καμιά συστηματική προσπάθεια για τη διάσωσή του, πράγμα που συμβαίνει και με τα υπόλοιπα γεφύρια. «Το πρόβλημα υπήρχε από χρόνια. Είχαμε έγκαιρα σημάνει προς κάθε κατεύθυνση την ανάγκη άμεσης παρέμβασης για την συντήρηση των γεφυριών», δήλωσε ο δήμαρχος Ανατολικού Ζαγορίου κ. Βασίλης Σπύρου, και πρόσθεσε: «Δυστυχώς, η φύση δεν γνωρίζει προθεσμίες και διαδικασίες και γινόμαστε σήμερα μάρτυρες καταστροφής των σημαντικότερων μνημείων του τόπου μας». Όπως επισήμανε ο κ. Σπύρου, «το ζήτημα πλέον είναι να μην επαναληφθεί η καταστροφή».
«Κρατάνε» από τον 18ο αιώνα
Τα περισσότερα γεφύρια πάνω από τα ποτάμια των Ιωαννίνων κτίστηκαν τον 18ο και 19ο αιώνα, από τους ντόπιους μαστόρους της πέτρας, η φήμη των οποίων ξεπέρασε τα όρια της Ηπείρου και κατασκεύασαν παρόμοια τοξοτά γεφύρια και σε άλλες περιοχές της χώρας. Από αυτά ελάχιστα διασώζονται. Σχεδόν όλα, μάλιστα, παρουσιάζουν προβλήματα.
H διάσωσή τους, πάντως, όπως επισημαίνουν εκπρόσωποι των φορέων των Ιωαννίνων εξαρτάται από την άμεση κινητοποίηση των αρμοδίων υπηρεσιών, «χωρίς τις - συνήθως - χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες».

____________________________________________________________________

Επιμύθιον των ημερών 

«Παρά  όμως  τάς  προσπάθειας  απάντων,
ούδέν  θετικόν  άποτέλεσμα  επετεύχθη, 
καθότι τό Κράτος  πτωχόν  καί  οί  αρμόδιοι  του Κέντρου άδιάφοροι, 
ώς  συνήθως,  άπέφυγον  νά  βοηθήσωσιν.»