To Ζαγόρι στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco


ΖΚΣ_ADMIN
Κατ’ αρχήν του θέματος, «εμείς» εδώ στο ΖΚΣ δεν αρθρογραφούμε, δεν δημοσιογραφούμε και δεν τοποθετούμαστε παραταξιακά στα δημοτικά ή στα κομματικά ζητήματα, αλλά κουβεντιάζουμε όσο πιο απλά και απλοϊκά γίνεται, όπως σε ένα τυπικό ζαγορίσιο καφενείο. Ασφαλώς και ως μέλη πολιτιστικών συλλόγων οι ίδιες και οι ίδιοι, δεν αγνοούμε τις καταστατικές αρχές που διέπουν τον χώρο των πολιτιστικών συλλογικοτήτων σε αντιδιαστολή των πολιτικών ή άλλων παραταξιακών χώρων. Δεν συγχέουμε αυτούς τους χώρους ούτε σκόπιμα ούτε από παραδρομή ή αφέλεια. Από δεοντολογίας οι δυο χώροι αποκλείονται της αμφίδρομης σχέσης. Γιατί, κείμενα που αναφέρονται σε ένα συγκεκριμένο θέμα, όπως για παράδειγμα το συζητούμενο, που είναι πολύ σημαντικό και βρέθηκε αίφνης στο πρώτο επίπεδο της τοπικής επικαιρότητας του Ζαγορίου, αν μη τι άλλο η άκριτη ανάρτηση κειμένων σε οιοδήποτε πολιτιστικό site ή σε ατομικό προφίλ forum, εκτός από τον ειδησεογραφικό του ή άλλο χαρακτήρα (!) ένα κείμενο αυτής της περίστασης θα πρέπει να εξετάζει απαραίτητα το ιστορικό του θέματος, να το εξαντλεί από πλευράς εύρους και βάθους διασταυρούμενων πληροφοριών, να το παρουσιάζει αντικειμενικά, με όλα τα ντοκουμέντα, προκειμένου να είναι άσπιλη και αληθής η ανάρτηση ως τυχόν συλλογική ή ως ανάρτηση μέλους, για όλους εκείνους τους ευνόητους λόγους που θα την ήθελαν έστω και ως μια απλή παράθεση πληροφοριών να απέχει από πάσης πολιτικής, μικροπολιτικής ή κομματικής χροιάς και λογικής. Από αυτή τη σκοπιά βλέπει το ΖΚΣ τα υποκείμενα, τα αντικείμενα  και τα γεγονότα και αυτό θέτει ως κανόνα στους συγγραφείς του. 


To Ζαγόρι στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco

Γράφει Έκτρς
Σε ένα ποστ  στο facebook και μάλιστα όταν σ’ αυτό δεν γίνεται και τόσο σαφές αν το προφίλ αφορά σε “x” πολιτιστικό σύλλογο ή σε μέλος του ή τα δυο μαζί σε ένα προφίλ, το μόνο που μπορεί να γίνεται σαφές είναι, πρώτον η ιδέα και δεύτερον η προσπάθεια της σύνταξης και υποβολής Φακέλου ένταξης και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από τούδε, δηλαδή και της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του Ζαγορίου στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco ως οικουενικό Ιστορικό και Πολιτιστικό Τοπίο που συνυπάρχει πέντε αιώνες με το κοσμογονικό Φυσικό Τοπίο του, φέρεται να είναι μάλλον αυτή η διαδικασία σαν μια άνευ προηγουμένου και εντελώς ουρανοκατέβατη ιδέα και προσπάθεια.

Ποστ με τα παραπάνω περίπου χαρακτηριστικά που το προφίλ του τονίζουμε ότι δεν μας ενδιαφέρει καθόλου, επειδή ως ΠΔΝΠ εδώ στο Ζ.Κ.Σ. που μας φιλοξενεί, δεν κάνουμε πολιτική κριτική για κανέναν πολιτικό, για κανέναν δήμαρχο, για καμία κυβέρνηση, για καμιά συλλογικότητα ή ατομικότητα, παρά μόνο σχολιάζουμε όταν και ό,τι αρχίζει από «ζαγο» και τελειώνει σε «ρι» ή «σιο» και μοιραία τα δημόσια θεσμικά πρόσωπα και τους φορείς της δημοτικής ζωής του Ζαγορίου που εμπλέκονται σ’ αυτήν καθοιονδήποτε τρόπο, το αυτό κάνουμε και δι’ υμάς εκεί στην ποσταρισμένη αναφορά σας σχετικά με την προετοιμασία του Φακέλου της υποψηφιότητας που εύλογα και αίσια γίνεται επιτέλους με ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και με το Ζαγόρι να φέρεται μάλλον εκπληκτικά ως η πρώτη περιοχή της Ελλάδας μας που τυχαίνει αποφασιστικής προσπάθειας ένταξης στον Κατάλογο των Πολιτιστικών Τοπίων της Unesco.

Εκτιμούσαμε πως υπάρχουν ως τώρα τουλάχιστον δέκα σημαντικές υποψηφιότητες  στον Ελληνικό Κατάλογο Πολιτιστικών Τοπίων και με κάποιες από αυτές να έχουν ήδη σχεδόν πανέτοιμο τον Φάκελο τους (Σπιναλόγκα, Κνωσός, Φίλιπποι, Ρόδος, Μάνη, Μετέωρα κ.ά.).

Μακάρι το Ζαγόρι μας και όπως διατείνονται με στόμφο σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην τεκμηρίωση και προώθηση του Φακέλου (δήμος, περιφέρεια, βουλευτής, υπουργός, πρωθυπουργός) να είναι αυτή η πρώτη και μοναδική στον παρόν προτεραιότητα έναντι των άλλων, καθώς μια σειρά από τοπικά δημοσιεύματα την φέρουν βρίσκεται ήδη στην ατζέντα του ΥΠΠΟΑ μας! 
Γράφει Νότης

Από τις συζητήσεις στα μιντιακά καφενεία, έκτακτο λοιπόν το ποστ κατά την ταπεινή ζαγορίσια γνώμη και ακόμα καλλίτερο για τα ζαγορίσια πράματα στην περίπτωση που αυτό δεν λειτουργεί μονοκόμματα, που δεν επικουρεί ή δεν αβαντάρει επιτηδευμένα ή ανεπιτήδευτα, τόσο την οποιαδήποτε εικόνα και την πολιτική της οποιασδήποτε κυβέρνησης ή της οποιασδήποτε αντιπολίτευσης, όσο και την οποιαδήποτε δημοτική  παράταξη και στον παρόν τη δημοτική  αρχή, βάζοντας χρώμα στο προεκλογικά αποχρωματισμένο λογότυπο της, αγνοώντας προφανώς ότι στο Ζαγόρι τρέχουν ανεπίλυτα προβλήματα υψίστης σημασίας, αλλά και απρόοπτα γεγονότα που περνάνε στα ψιλά ή στα αόρατα της μονοκόμματης οπτικής που δεν προσεγγίζει ολιστικά και αξιολογικά τα δημοτικά πράματα, αλλά επιδιώκει να προσπορίσει εφήμερα μικροπολιτικά οφέλη επιβίωσης. Γιατί, εμείς ως τέτοιο θα μπορούσαμε να προσλαμβάνουμε αναγνωστικά κάθε τέτοιο κείμενο, ως άκρα μονοκόμματο, αλλά και εντελώς «αδιάβαστο» ας μας επιτρέψουν να πούμε όσοι τυχόν το διάβασαν.

Κατ’ αρχήν, για μην δημιουργούνται εντυπώσεις, δεν έχουμε καμιά αντίρρηση στην αξιοποίηση παντός δημόσιου ή ιδιωτικού θεμιτού μέσου που θα συμβάλει στη διαδικασία της σύνταξης και της προώθησης ενός τεκμηριωμένου Φακέλου για την μεταγραφή της υποψηφιότητας από τον Ελληνικό Ενδεικτικό Κατάλογο που βρίσκεται από το 2014 και την υποβολή της στον Παγκόσμιο Κατάλογο της Unesco. 
Αλλά όμως, δεν θα ήταν θεμιτό να εξιδανικεύει, να αποσιωπά και να μονοπωλεί κανείς στο όνομα της "x" πολιτικής του τοποθέτησης ή και της καριέρας του ή και της πιθανής βλέψης του για καριέρα στα δημοτικά πράματα του Ζαγορίου, ζητήματα για τα οποία πολλοί και πολλές προ πολλού έχουν καταναλώσει πολύτιμο χρόνο και την πιο ακριβή ανεξίτηλη μελάνη ως τώρα.
Είναι σημαντικό για έναν ερασιτέχνη αρθρογράφο ή και απλό συζητητή, να παρουσιάζει ένα θέμα σε όλη του τη διάσταση, δηλαδή να αναφέρεται στο ιστορικό του. Το ίδιο θα πρέπει να κάνει και ο επαγγελματίας δημοσιογράφος και πολύ περισσότερο όταν αυτοαποκαλείται "ουδέτερος", καθήκον του να ανατρέχει στο ιστορικό του θέματος που πραγματεύεται. Όχι, από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κυανέλα.

Δεν είναι όμως αυτό το θέμα της συζήτησης, ούτε θα υποδείξουμε το  πώς θα ποστάρει ή θα αρθρογραφεί καθένας. Εμμένουμε όμως στο ιστορικό του θέματος που προφανώς θέλει να μονοπωλείται κατάφορα ως εφεύρεση, ενώ αφορά σε μια κοινή ανακάλυψη και για να έχουμε να λέμε, αντί άλλων που δεν θέλουμε να λέμε. 

Κάποια ντοκουμέντα όμως, σχετικά με το θέμα “Ζαγόρι-UNESCO” που αφορούν σε μεμονωμένα άτομα αλλά και σε συλλογικότητες από το Ζαγόρι για το Ζαγόρι, που είχαν την ιδέα και εγκαινίασαν τη συζήτηση "Ζαγόρι: Πολιτιστικό Τοπίο Unesco" έχουμε την ηθική υποχρέωση να τα αναφέρουμε. 
Η ιστορία της Ευρώπης αρχίζει από τον Καρλομάγνο…

Προς αυτή την κατεύθυνση και η δήλωση του Δημάρχου Ζαγορίου κυρίου Γιώργου Σουκουβέλου, στις 19/09/ 2019, καθώς είναι σαφέστατη ως προς το ιστορικό του θέματος και για το διάστημα που προφανώς ο ίδιος το παρακολουθεί στενά, ενώ φαίνεται να το υποστηρίζει σθεναρά και να το προσεγγίζει μεθοδικά. Λέμε προφανώς, γιατί δεν το βλέπει από την κομματική οπτική ανεβάζοντας τον κυβερνητικό πήχη, κατεβάζοντας τον δημοτικό, αλλά φαίνεται να αξιοποιεί τα γεγονότα και τις περιστάσεις. 
Είπε ο Δήμαρχος: «Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Βίτσα και η ανακοίνωση της στήριξης της υποψηφιότητας των Ζαγοροχωρίων για την ένταξή τους στον Κατάλογο των Πολιτιστικών Τοπίων της UNESCO, μας γέμισε χαρά καθώς φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 2014 από τον τότε Υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα, ο οποίος είχε ανταποκριθεί θετικά σε σχετικό αίτημα, του Δήμου, φορέων και συλλόγων της περιοχής, αλλά δυστυχώς δεν είχε συνέχεια από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η διαβεβαίωση από τον Πρωθυπουργό ότι θα αναλάβει προσωπικά την προώθηση της υποψηφιότητας, μας γεμίζει ιδιαίτερη ικανοποίηση και τον ευχαριστούμε». 

Αδιάβαστο το ποστ στο ιστορικό και κατά τη γνώμη μας άτοπο αν αφορά σε ανάρτηση πολιτιστικού συλλόγου έστω και με την ελάχιστη κομματική χροιά ή σε μέλος κάτω από τη μαρκίζα ενός συλλόγου ή και τα δυο μαζί, γιατί η προσπάθεια «Ζαγόρι στην Unesco» δεν ξεκίνησε τώρα μόλις τον Ιανουάριο του 2020!
Αυτό καταλαβαίνουμε διαβάζοντας το, αλλά και μερικά του τοπικού τύπου που κινούνται στο ίδιο κολομβιανό πνεύμα. Θεωρούμε βέβαια ότι δεν είναι ούτε ο κ. Τασούλας εκείνος που είχε την ιδέα για την πρόταση της υποψηφιότητας, όπως θέλουν να το παρουσιάζουν, ενώ το προβάλλουν κατ’ αποκλειστικότητα και σχεδόν σαν πρωτοβουλία ενός κόμματος και όχι ως αποδοχή ενός αιτήματος της τοπικής κοινωνίας προς όφελος της ίδιας.  
Κανένας πολιτικός κατά τη γνώμη μας δεν την είχε την ιδέα, εφόσον το Ζαγόρι είχε μόνο θέση κάλπης και καμιά άλλη θέση και προοπτική στην πολιτική οπτική κανενός πολιτικού διαχρονικά, πλην των κινήσεων και των συγκινήσεων στις προεκλογικές περιόδους. 
Έγινε κάτι τρανταχτό στο Ζαγόρι και μας διαφεύγει;
Θεσμοθετήθηκε κάτι σημαντικό, από καμιά ερώτηση τοπικού βουλευτή στη Βουλή;  
Είχαμε καμιά Σεισάχθεια μετά από τον ντεφάκτο Νόμο «Χαρίση» για το υπερκόστος των όρων δόμησης; 
Είχαμε κανένα Επαρχικόν Βιβλίον για το μέτρο της ανάπτυξης στον τουριστικό και κτηνοτροφικό τομέα;
΄Έγιναν κουρέματα στα τυχόν «λελογισμένα» χρέη των τοπικών επιχειρηματιών τουρισμού λόγω του παράγοντα «διατηρητέοι» οικισμοί;
Η ιστορία δεν άρχισε το 2014...  

Μην αγνοούμε λοιπόν τις ζαγορίσιες συλλογικότητες και τις κινήσεις, τυπικές ή άτυπες, που ήταν πρόδρομες και γενεσιουργές του αιτήματος και ζητήματος «Zαγόρι στο Πολιτιστικό Τοπίο  UNESCO» και ας μην διαθέτουν θυρεό στο τζάκι τους ή γιαγιά με σπουδές στο Χάρβαντ.
Δεν είναι καιρός για ευλογίες γενειάδων.

Γράφει Πάρις
Επιμένουμε στο θέμα "ιδέα", πρώτον γιατί το θέμα δεν είναι κατανάλωση και αποπροσανατολισμό και δεύτερον έχει πατρότητα στον τόπο αναφορά της!
Για την ιστορία του θέματος που ρέπει προς δρέψη πολιτικών δαφνών στον δημοτικό κήπο, σημειώνουμε ότι:

Πρώτη νύξη έγινε εμβόλιμα και αναφορικά σε ένα από τα κύρια ζητήματα και περιεχόμενα ανοιχτής επιστολής της ΠΔΝΠ το 2010 προς κάθε αρμόδιο. Η επιστολή φαίνεται να κοινοποιήθηκε από τα ΜΜΕ  και να εστάλη στα email των βουλευτών του νομού (υπόψη και του κ. Τασούλα τότε), στα συναρμόδια υπουργεία και  στο γραφείο του πρωθυπουργού. Άξιος τιμής, ο βουλευτής Ιωαννίνων και πρώην Υπουργός,  καθώς ήταν ο μοναδικός που αποκρίθηκε ειλικρινά και με αξιοπρέπεια και απολύτως κανένας άλλος. 

Δεύτερη νύξη και ουσιαστική έγινε το 2012, από την καταστατική «Ζαγορισίων Κοινότητα» που ξεκίνησε οργανωμένη συζήτηση σε τοπικό - δημοτικό επίπεδο για ένταξη όλης της περιοχής στον Κατάλογο και όχι μόνο του Γεωπάρκου (Άρθρο 2ο - 2.β. ΕΔΩ ).

Τoν Δεκέμβριο του 2014, ο τοπικός βουλευτής και τότε υπουργός Πολιτισμού στην κυβέρνηση του Σαμαρά κ. Τασούλας, πήρε την πρόταση και καλώς την πέρασε στον Ενδεικτικό Κατάλογο των Πολιτιστικών Τοπίων της Ελλάδας.
Πρόκανε και πραγματοποίησε την εγγραφή (18/12/2014) μόλις δέκα μέρες πριν την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών (31/12), γεγονός που δεν αμφισβητεί κανείς και που δεν θα μπορούσε να την κάνει ο τυχόν δημότης Ζαγορίου. 
Το, γιατί τότε θα ναρρωτηθεί κανείς, μέσα στον μήνα της πληθώρας των τροπολογιών και όχι νωρίτερα στον άνετο χρόνο της υπουργίας του από τα τέλη καλοκαιριού 2014, αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να το απαντήσουμε, αλλά και δεν θα ήταν σκόπιμο να  απαντηθεί εκ των υστέρων, τουλάχιστον από μεριάς μας. 

Το 2017, βουλευτής τότε της αντιπολίτευσης ο κ. Τασούλας και ενώ υποστήριζε ότι ένα 4ο Μνημόνιο «είναι επί θύρας με πρόξενο και δημιουργό του τον Αλέξη Τσίπρα», του επιδόθηκαν και υπέβαλε δυο υπομνήσεις (αναφορές), μια της Ένωσης Ζαγορισίων Αθηνών και μια του Δήμου Ζαγορίου προκειμένου το Υ.ΠΟ.Α. (Μπαλτά  και Κονιόρδου) να ενημερώσει  σχετικά με την εξέλιξη της διαδικασίας του Φακέλου υποψηφιότητας του Ζαγορίου για τον Κατάλογο της UNESCO.

Ωστόσο, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, φέρεται να αδιαφόρησε και να το άφησε εντελώς αυτό το πρωτεύων θέμα "Ζαγόρι στον Κατάλογο Πολιτιστικών Τοπίων της Unesco"  μαζί και τον χορηγό της μελέτης και ασχολήθηκε με δευτερεύοντα ζητήματα, όπως η σωτηρία της χώρας που αιμοραγούσε στα σαγόνια του ΔΝΤ και των Τραπεζιτών από σπρώξιμο αγνώστων, τα Γιουρογκρούπ και η Λαγκάρτ, η Συμφωνία Πρεσπών, το γέμισμα του Μαξιλαριού, η μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, οι πρόσφυγες, η Ιόνια Οδός, το γεφύρι της Πλάκας και  άλλα τριτεύοντα θέματα που την απασχόλησαν στην τετραετία της. 
Παρένθεση (<>) αν μας ρώταγε κανείς ποια είναι η γνώμη μας για το θέμα, θα του λέγαμε ότι πράγματι είναι πιασάρικο θέμα, καλώς προωθείται επί καλών ημερών και ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα που ενδεχομένως θα έχει, σημασία έχει αν ο θόρυβος που προκαλείται επηρεάζει αρνητικά άλλα ζητήματα. Θα μπορούσε να καλύψει επιμελώς τους πραγματικούς θορύβους που προκαλούν πιο σημαντικά, χρόνια προβλήματα και καινοφανή στην περιοχή μας και πέριξ αυτής. 
Αν μας ρώτατε για την "προτεραιότητα", εκτίμησή μας είναι ότι προηγείται το Σούλι για πανεθνικούς λόγους και ευνόητους ενόψει 1821 - 2021.   

Αν πάλι εκτιμάτε ότι σε αυτό το σημείο κάνουμε πολιτική, κατανοήστε ότι δεν την κάνουμε απέναντι σε πολιτικούς, ούτε σε πολίτες, αλλά σε μια πολιτική νοοτροπία  που "χαράζει και στρώνει δρόμους" στο Ζαγόρι από το 2009 ως το 2019, ζητώντας απανωτές καθαρές εντολές.  Δρόμος καθαρός πουθενά.  

Με λίγα λόγια, ο Φάκελος, την περίοδο της λεγόμενης Κρίσης των αγνώστων δημιουργών και υπευθύνων της, με τα πολυσέλιδα Μνημόνια που λίγοι τα διάβασαν και πολλοί τα υπόγραψαν, με τον Σόιμπλε, την Ντόροθι και τον Γερούν, ο Φάκελος του Πολιτιστικού Τοπίου μας πήγε περίπατο, πήγε στην άκρη από το 2016  μέχρι τον Ιούλιο του 2019! 
 
Πήγε υπέρ πατρίδος ο Φάκελος ή υπέρ αδιαφορίας των κυβερνώντων;
  
Η αιτιολόγηση από τις ηγεσίες του ΥΠΠΟΑ  (Μπαλτά - Κονιόρδου) ήταν ότι «το εγχείρημα είναι δύσκολο και απαιτεί συνεργασία πολλών φορέων, χρόνο και χρήματα για να συνταχθεί ο Φάκελος της υποψηφιότητας».

Πόση τύχη μπορεί να είχε ο Φάκελος υποψηφιότητας ανάμεσα σε μια πληθώρα "Φακέλων" της εποχής της Κρίσης και υπό σκιάν της Τρόικας;
Θα είχε ενταχθεί στα Πολιτιστικά Τοπία της UNESCO το Ζαγόρι αν συνέχιζε η κυβέρνηση Σαμαρά και ας μην είχε κλείσει η Αξιολόγηση;
Τα «ισοδύναμα», τι σχέση θα είχαν με τον απαιτούμενο «χρόνο και χρήματα» στη σύνταξη του Φάκελου της υποψηφιότητας;
Ποιος Φορέας χορηγός θα είχε την ανοιχτότητα σε εποχές capital controls;

Ας παραμείνουμε όμως ρεαλιστές, ας προσπαθήσουμε να είμαστε ειλικρινείς και ομόθυμοι για την επίτευξη του σκοπού.
Στο παρόν μας, ενδιαφέρει μόνο ότι υπάρχει μια κάποια συνέχεια και ότι το θέμα θα προχωρήσει εφόσον κατά γενική ομολογία τα πράματα για τη χώρα μας πάνε από το καλό στο καλλίτερο και δεν είναι λίγα εκείνα τα δελτία  ειδήσεων σε όλα τα κανάλια που το υποστηρίζουν.

Το γεγονός όμως ότι το Εθνικό Πάρκο Β. Πίνδου με ουσιώδη περιβαλλοντικό πυρήνα του το Γεωπάρκο Βίκου - Αώου που ως φυσικό περιβάλλον τόσο από πλευράς φυσικής αρχιτεκτονικής όσο και από βιοποικιλότητας χλωρίδας / πανίδας εντάχθηκε στο Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων της Unesco, το ότι δεν συμπεριέλαβε τότε και το ανθρωπογενές περιβάλλον των παραδοσιακών οικισμών με το πλήθος των μνημείων του λαϊκού πολιτισμού, αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν πρέπει να το αγνοούμε και να μην αναζητούμε σε ένα βαθμό έστω και εκ των υστέρων τους λόγους της σκοπιμότητας εκείνων που επιχείρησαν τότε αυτή την μονοδιάστατη εκδοχή προστασίας του Ζαγορίου, τη διάκριση του Πολιτιστικού Τοπίου από το Φυσικό του ή καλλίτερα την διαίρεση της αδιαιρέτου οντότητας που λέγεται Ζαγόρι του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, ενώ μετά αφέθηκαν στη μοίρα τους και το ένα και το άλλο.
Θα πρέπει να ξέρετε ότι αυτό εντάχθηκε μόνο του και χωρίς καμία προσπάθεια κανενός ως αναπόσπαστο μέλος του Ευρωπαϊκού και Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO. Γιατί και από αυτό προσπάθησαν να δρέψουν δάφνες οι νοότροποι…….

Που ήσαστε αγαπητοί μας;
Την εποχή του Καποδίστρια;
Όταν ηχούσαν τα  Φρουτάκια;
Όταν φούσκωνε το Χρηματιστήριο;
Όταν έρχονταν ο Καλλικράτης άνευ όρων;
Όταν το Αθηνά σφάλιζε τα εκπαιδευτήρια μας;
Τώρα που λέμε Διατηρητέα κτίσματα και ΕΝΦΙΑ;
Που ήσαστε διαχρονικά και τώρα λίγο πριν βγουν τα καλοριφέρ περίπατο στον  Αυγερινό;

Το Ζαγόρι ήταν εδώ και θα είναι εδώ, είτε πραγματικό είτε εικονικό. 
Αυτό θα το πουν οι τράπεζες και το ακαθάριστο εγχώριο  και εθνικό προϊόν. 
Βέβαια και όπως το δει κανείς, από πλευράς οικονομικής ανάπτυξης και ευμάρειας, με τη σημειωθείσα ανάπτυξη στο Ζαγόρι από τον Καποδίστρια μέχρι της βόλτας των καλοριφέρ ελευθέρας βοσκής στον Αυγερινό, στην καρδιά του Γεωπάρκου της UNESCO.

Πολιτική κάνει κανείς εύκολα, δύσκολα όμως δίνει απαντήσεις, στην ώρα τους. Κάναμα πολιτική ως εδώ, αν έτσι νομίζετε σεβαστοί φίλοι αναγνώστες μας.

Δέον να γνωρίζει όμως και να το λέει φωναχτά ο κάθε απών και οσονούπω παρών, ότι το υφιστάμενο ανθρωπογενές περιβάλλον του Ζαγορίου και πιο συγκεκριμένα τα διατηρητέα οικιστικά σύνολα στην Α΄ Ζώνη διατηρητέων του κεντροδυτικού Ζαγορίου που αποτελούν ουσιαστικά  περιεχόμενα και ειδοποιά στοιχεία του Αρχιτεκτονικού Τοπίου που υπογράφει την υποψηφιότητα του Ενιαίου Πολιτιστικού Τοπίου του Ζαγορίου για τα Τοπία UNESCO, το Τοπίο αυτό το σηκώνουν στις πλάτες τους φορολογούμενοι δημότες μας, με ΕΝΦΙΑ, με άπιστη ΕΡΤ και με λοιπά τέλη. Είναι οι κάτοικοι και τα νοικοκυριά του Ζαγορίου που ο πληθυσμός τους μειώνεται δραματικά. 

 Αυτό το αγνούσαν συστηματικά οι παρατάξεις και οι δήμαρχοι, τα κόμματα και οι βουλευτές και περισσότερο οι ζαγορίσιοι βουλευτές, αν κατά το «αμ᾽ έπος τε και έργον εμήδετο». 
Για τους δημότες, δεν γνωρίζουμε τις απόψεις, γιατί δεν έχουμε δυνατότητα δημοσκόπησης. Μόνο οι "λαϊκές συνελεύσεις" μπορούν να απεικονίσουν τις απόψεις τους, αλλά ποτέ δεν τέθηκε τέτοιο ζήτημα σε καμία κοινότητα.  
Στην απέναντι πλευρά αυτού του Τοπίου και από ισχύος του Π.Δ. 26-09-1979 όρων δόμησης μέχρι σήμερα 2020, έχουμε ένα κράτος που δεν αναγνωρίζει τις ανάγκες αυτού Τοπίου, εφόσον δεν το ενισχύει οικονομικά και δεν προστατεύει.
Προστασία σημαίνει αρωγή  για τη συντήρηση και τη διατήρηση των αρχέγονων αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών του, προκειμένου να συμπεριληφθεί ακέραιο και με βιώσιμη προοπτική στα Πολιτιστικά Τοπία της UNESCO ως πολύτιμο εθνικό μας κειμήλιο, αντί να απεικονίζεται σαν καμένη γη στους χάρτες της Repsol των ερευνών ύπαρξης υδρογονανθράκων και του αγωγού φυσικού αερίου.
Τι λένε και τι γράφουν για όλα αυτά οι πολιτικοί και οι θιασώτες τους;
Πολλά μπορούν να λεχθούν και περισσότερα να γραφτούν.
Μηδέν κόστος, όταν μιλάς στα καφενεία και στα πλατάνια.

Κάθε άτομο έχει το αναφαίρετο δικαίωμα και χωρίς κανένα περιορισμό στην ελευθερία της έκφρασης γραπτά ή προφορά και επί παντός επιστητού στη Δημοκρατία μας.  
Το ίδιο ισχύει και για τις συλλογικότητες, με τη διαφορά όμως ότι αυτές εκτός  από το να μιλάνε γενικά και αόριστα, να ενεργούν άστοχα και να μην ρωτάνε κανέναν ή να ερωτώνται και να μην απαντάνε σε κανέναν και σε τίποτα, θα πρέπει τουλάχιστον να διερωτώνται και να προβληματίζονται μέσα τους όταν σκέφτονται να μιλήσουν ή να πράξουν.
Διαβούλευση.
Πολύ περισσότερο έχουν υποχρέωση να διερωτώνται φωναχτά οι πολιτιστικοί μας σύλλογοι, οι δημοτικές μας παρατάξεις, σύσσωμη η δημοτική μας αρχή και να προκαλούν τον δέοντα θόρυβο στις συζητήσεις του δημοτικού συμβούλιου, αλλά και στη διαβούλευση με την τοπική κοινωνία μας για το θέμα «Ζαγόρι στον Κατάλογο Πολιτιστικών Τοπίων της Unesco».

Να διερωτώνται στο «Πώς» θα επιβιώσει το Πολιτιστικό Τοπίο του Ζαγορίου. 

Τι θα ήταν σήμερα τα φερόμενα ως παραδοσιακά χωριά στο ΦΕΚ-594/Δ/78, παρά τις αλλοιώσεις στη φυσιογνωμία τους, αν έλλειπαν μαζί, το «υστέρημα» των ιδιοκτητών και ο πατροπαράδοτος σεβασμός στην αρχιτεκτονική μας παράδοση; 

Το εύκολο για το Πολιτιστικό Τοπίο του Ζαγορίου θα είναι να ενταχθεί στον Κατάλογο Π.Τ. της UNESCO, το δύσκολο θα είναι να διατηρηθεί στο εφικτό διηνεκές όπου εμπίπτει καθένα μνημείο και «όσο θα υπάρχει» UNESCO αν το θέλετε.

Για να διατηρηθεί το Τοπίο μας «όσο θα υπάρχει» UNESCO, θα πρέπει να υπάρξει ένα κατάλληλο  θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης και μέριμνας για τη συντήρηση του Τοπίου, για την περαιτέρω ανάδειξη του και τη διαρκή προβολή του, έτσι ώστε να διασφαλίζεται στο ακέραιο η βιωσιμότητα του υλικού και άυλου περιεχόμενου του Τοπίου μας, που ενδιαφέρει μονοσήμαντα στην Ιστορική και Πολιτιστική μας κληρονομιά.
Θα υπάρξει πρόνοια για ένα κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης και μέριμνας, γύρω σε ό,τι αφορά τα αυτονόητα της συντήρηση και διατήρησης του Τοπίου;

Θεσμικό πλαίσιο, σημαίνει χρήμα (!) στο Ζαγόρι για διασφάλιση της ακεραιότητας και της βιωσιμότητας του Τοπίου και παραμονής στα Πολιτιστικά Τοπία της Unesco, αλλιώς θα είναι μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα και η κατάσταση θα πηγαίνει όπως σαράντα χρόνια τώρα και ούτε ένα ΕΣΠΑ επί Καλλικράτη για τους διατηρητέους οικισμούς, για τα νοικοκυριά που τους συνθέτουν ως ομοιογενή και ομοιόμορφα σύνολα, όπου αυτά υπάρχουν και γίνονται διακριτά και ακριβώς αυτή  η εικόνα θα αποτελεί ένα από τα βασικά κριτήρια για το "Ok" σπό την Unesco.
Ανυθέτως, η πιο χαμηλή απορροφητικότητα σε ΕΣΠΑ καταγράφηκε στην Ήπειρο (βλ. κυβερνητικά) και έως μηδενική στο Ζαγόρι την τελευταία τετραετία. Αντιπολιτευτήκαμε τον τόπο μας, υποχρεώνοντας τον σε στασιμότητα τα τελευταία πέντε χρόνια που τα ΕΣΠΑ δεν υπάκουαν στην Κρίση. Ενδεχομένως να έλλειπαν δέκα χρόνια τώρα τα ειδικά στελέχη και να λείψουν και στο εξής, που θα αναζητούσαν τα ΕΣΠΑ στον Δήμο μας. Ήταν, είναι στελεχωμένος ο Δήμος προς αυτή την κατεύθυνση;  
Προφανώς ήταν χαλασμένος ο ηπειρώτικος, ο κεντρικός server …   
  
Τέλος καλό, όλα καλά, το είπε άλλωστε και η Υπουργός ΥΠΠΟΑ τις προάλλες (agon.gr.) 
Οι προηγούμενοι μπορεί να είχαν τα μέσα, αλλά τους έλλειπε ο συντονισμός που υπάρχει σήμερα.

Ερώτηση:
--Πώς θα διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του Τοπίου μας και η παραμονή του στα Πολιτιστικά Τοπία της Unesco εφόσον με το καλό ενταχθεί;

--Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου, όταν οι χαλαροί κανόνες δόμησης δεν συντελούν στη διατήρηση του παραδοσιακού αρχιτεκτονικού χαρακτήρα των οικισμών και αλλοιώνουν σε βαθμό μετάλλαξης την φυσιογνωμία τους;
--Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου, όταν δεν έχουν δοθεί οι επαρκείς απαντήσεις από τον Δήμο στο ερώτημα αν έχει εκλείψει ή όχι ο κίνδυνος όχι τόσο του αγωγού φυσικού αερίου «Ποσειδών» όσο αυτός των γεωφυσικών σεισμικών ερευνών  για υδρογονάνθρακες και ενδεχομένως της εξόρυξης στα όρια των έξι χωριών του κεντροδυτικού Ζαγορίου που αποτελούν τον ουσιαστικό ιστό  των διατηρητέων οικισμών μας του Π. Τοπίου;
--Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου, όταν δεν δίνεται ούτε ένα ευρώ στα νοικοκυριά των διατηρητέων οικισμών μας που σηκώνουν μόνα τους το βάρος των όρων της δόμησης και της συντήρησης σπιτιών με τα πανάκριβα υλικά, τα αστροναυτικά ημερομίσθια και με όλα τα καλά του ΕΝΦΙΑ και άλλων Τελών, αν δεν επιδοτηθούν τα υλικά δόμησης;
--Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου, όταν τα γεφύρια και άλλα διάσπαρτα τεχνήματα (βρύσες, νερόμυλοι, εικονίσματα, κ.ά.) σπάνια μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής έχουν καταρρεύσει προ πολλού και άλλα «ετοιμάζονται» να καταρρεύσουν αφημένα στην επιτηδειότητα των χρυσοθήρων που σκάβουν καταστρώματα και βάθρα  και ασφαλώς των λοιπών ανεγκέφαλων πολιτιστικών επισκεπτών που γκρεμίζουν τα στηθαία τους;
--Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου, όταν τα δημόσια εκπαιδευτικά κτήρια σπάνιας αρχιτεκτονικής και λειτουργικότητας έχουν αφεθεί στο έλεος της φυσικής φθοράς και της ανθρώπινης λεηλασίας με αποτέλεσμα την μετατροπή τους σε ρημάδια την τελευταία δεκαετία  και την μετατροπή σε ερειπιώνες την τρέχουσα δεκαετία αν δεν αξιοποιηθούν παραγωγικά ώστε να είναι και αυτοσυντηρούμενα;

Διερωτώμαστε όλοι ατομικά και συλλογικά στο «Πώς» θα επιβιώσει το Πολιτιστικό Τοπίο; 

Ελπίζουμε να διερωτηθούν:
- Πολιτιστικοί Σύλλογοι
- Επιστημονικά Σωματεία
- Πρόεδροι Κοινοτώτων
- Δημοτικές Παρατάξεις
- Δημοτική Αρχή   
- Περιφέρεια Ηπείρου
- Βουλευτές Ιωαννίνων
- Βουλευτές Ζαγορίσιοι
- Υπουργείο ΠΟΑ
- Κυβέρνηση

  -Πώς είναι δυνατόν να  διασφαλιστεί η ακεραιότητα του Τοπίου κατόπιν ένταξης;

Για το φυσικό περιβάλλον του Ζαγορίου ως ουσιαστικό περιεχόμενο του Γεωπάρκου (natura 2000 - unesco 2014) και τη βιωσιμότητα του, ακόμα και αν εκλείψει ο κίνδυνος που λέγεται «υδρογονάνθρακες», το Πολιτιστικό Τοπίο δεν θα είναι άμοιρο της κλιματικής αλλαγής που διέβλεπε η τότε αντιπολίτευση απέναντι στην τότε κυβέρνηση και δεν ξέρουμε αν βλέπει ακόμα στα σχέδια της πάνω στον ενεργειακό πλούτο.
Προφανώς δεν φαίνεται να την επηρεάζουν αυτές οι αλλαγές ως νυν, σύμφωνα με τα δελτία ειδήσεων που προβάλουν λεπτομερώς το κυβερνητικό έργο της. Προφανώς και δεν την απασχολούν θέματα που απασχόλησαν την προηγούμενη κυβέρνηση με την ανάκαμψη που σημειώνεται στην οικονομία σύμφωνα με κανάλια και τις εφημερίδες. 
Λεφτά ξαναυπάρχουν.

Αν, σύμφωνα πάντα με την ελληνική εφημερίδα της ομογένειας στις ΗΠΑ «Εθνικός Κήρυξ», η Θεολογική Σχολή της Βοστώνης που τέθηκε σε κατάσταση «probation», αν αυτή χρήζει ετήσιας χορηγίας ύψους δύο εκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση των προγραμμάτων της και την «τόνωση της ελληνικότητάς της», τότε πόσα εκατομμύρια ετήσιας χορηγίας χρήζει το Πολιτιστικό Τοπίο του Ζαγορίου για να διατηρηθεί εφόσον ενταχθεί ποτέ στην Unesco;

Ωστόσο και μακάρι να μας διαψεύσουν οι επόμενες ζαγορίσιες γενιές, εκτιμάμε ότι το ανθρωπογενές περιβάλλον (υλική και άυλη κληρονομιά) του Ζαγορίου σε μισό αιώνα ελάχιστα δείγματα πέτρινων κτισμάτων με λιθοσκεπή θα έχει διατηρήσει.  Θα συμβεί αυτό ενόσω το κράτος δεν δίνει δεκάρα στους ιδιοκτήτες των παραδοσιακών σπιτιών που δαπανούν σημαντικά ποσά εκ του μη όντος να τα συντηρήσουν.

Δεκάρα δεν δίνει το κράτος και για τα γεφύρια και τα λοιπά τεχνήματα της αρχέγονης λαϊκής αρχιτεκτονικής.

Ο ιστορικός του μέλλοντος δεν θα χρεώσει στις κυβερνήσεις την αλλοίωση, την μετάλλαξη ή απευκταία τον αφανισμό του αρχέγονου Πολιτιστικού Τοπίου του Ζαγορίου που συντελείται σχεδόν με ηροστράτεια λογική από τα τέλη του 20ου  και αρχές  21ου  αιώνα, αλλά ονοματεπώνυμα στις δημοτικές αρχές που δεν μερίμνησαν τα δέοντα τουλάχιστον από το 2010, για εξεύρεση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και πόρων επιχορήγησης (ΕΣΠΑ!) των δικαιούχων νοικοκυριών που διατηρούν κατά τον αυστηρό κανόνα της δόμησης τα  παραδοσιακά κτίσματα για τη συντήρηση και διατήρηση αυτών και συνεπώς του συνόλου των παραδοσιακών οικισμών. 
    
Τι θα ήταν σήμερα τα φερόμενα ως παραδοσιακά χωριά αν μαζί έλλειπαν το «υστέρημα» του ζαγορίσιου, το κριτήριο της αισθητικής του ζαγορίσιου,  ο σεβασμός του στην αρχιτεκτονική παράδοση και η ανάγκη διατήρησης όλων αυτών από τον μικροσυνταξιούχο, τον μισθωτό και τον ελεύθερο επαγγελματία, τον χρεωμένο ή τον άνεργο  και τον αβέβαιου μέλλοντος νέο και νέα του Ζαγορίου; 

Δεν του υπόμνησαν του πρωθυπουργού μας τότε στη Βίτσα όλα αυτά και βρήκε πεδίο ανακοινώσεων για άσχετα μασλάτια έναντι της πραγματικής κατάστασης. Αν θα έπρεπε να ακούσει κάτι ο πρωθυπουργός τότε στη Βίτσα, που το βαριακούνε επιμελώς 40 χρόνια τώρα οι βουλευτές Ιωαννίνων (από ισχύος του Π.Δ. 26-09-1979), είναι το υψηλό κόστος κατασκευής και της συντήρησης που απαιτούν τα παραδοσιακά κτίσματα.  
Αυτά τα υπέρογκα κόστη τα επιβαρύνονται ιδιοκτήτες. Σε αυτή την επιβάρυνση οφείλεται η διατηρημένη εικόνα που θαυμάζει ο επισκέπτης. Στο υστέρημα των κατοίκων. Εκτός αν η Unesco αραδιάσει υλικά και μαστόρους χωριά, αν όχι, τότε  σε λίγα χρόνια θα έχουμε πολλά κατ' ανάγκη «Νυμφαία» στο Ζαγόρι από στέγη λαμαρίνας.

Είπε τότε ο πρωθυπουργός στη Βίτσα:
 «Όταν θα βρεθώ στην UNESCO τον Νοέμβριο θα ξεκινήσω προσωπικά την προώθηση με πρώτο στη λίστα το Ζαγόρι».
Παίρνει προσωπικά  την προώθηση με πρώτο στη λίστα το Ζαγόρι.
Πώς αντιλαμβάνεται άραγε το Ζαγόρι;
Αν το αντιλαμβάνεται ιδανικά και με λυρισμό, επειδή έτσι του το περίγραψαν οι πέριξ αυτόν, δηλαδή ως μια αχειροποίητη και άφθαρτη οντότητα, θα έχουν κάνει λάθος περιγραφή αν αυτοί δεν ήταν σχετικοί το περιβάλλον του Ζαγορίου.
Δικαιολογημένα αν είδε μόνο τη μία όψη του νομίσματος.

Αν όμως ενδιαφέρονται πραγματικά οι κυβερνήσεις και παρομοίως η νυν για το Ζαγόρι, ας βάλουν πρώτα στο βιβλίο Guinness τη Σαραντάχρονη Αδιαφορία τους και βάζουν μετά το Πολιτιστικό Τοπίο του στον κατάλογο της UNESCO.
Ευχόμαστε όμως ειλικρινά να βρεθεί και στην UNESCO, όπως βρέθηκε στην ΒΟΣΤΟΝ, να ξαναβρεθεί και στο ΖΑΓΟΡΙ με ανάλογες επιχορηγήσεις για το Τοπίο.
Μην μας πει κανείς τώρα ότι κάνουμε και πολιτική!
Για να «αξιώσει» οιοσδήποτε πολιτικός και μόνο με το όνομά του, από δήμαρχος μέχρι πρόεδρος κυβέρνησης, την ένταξη και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος του Ζαγορίου στον Κατάλογο Πολιτιστικών Τοπίων της Unesco θα πρέπει να υπάρχει Τοπίο.
Θα πρέπει να ξέρει που βρίσκεται, από ποιους κατοικείται, ποιος είναι ο παραγωγικός ιστός, ποιος το συντηρεί και ποιος εγγυάται τη διατήρηση, ποιος καθορίζει τη βιωσιμότητα της υφιστάμενης επιχειρηματικότητας της ιδιωτικής ή της δημοτικής και ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης του.

Για να υπάρχει Τοπίο θα πρέπει το κράτος να αναγνωρίζει τις βασικές ανάγκες του, να το συντηρεί για να το διατηρεί και να  εντάξει ακέραιο στα Πολιτιστικά Τοπία ως πολύτιμο εθνικό κειμήλιο και να παραμείνει ακέραιο ως Τοπίο διατηρώντας τα αρχέγονα αρχιτεκτονικά στοιχεία και χαρακτηριστικά και όχι να μαρκάρεται σαν καμένη γη στους χάρτες της Repsol των υδρογονανθράκων.
Δεν είμαστε εκείνοι που θα κάνουμε πολιτική πάνω στα προβλήματα του Ζαγορίου, γιατί το Ζαγόρι μας πρέπει να είναι πάνω από κάθε πολιτική και κάθε δημοτική αρχή πάνω από κάθε κόμμα.
Ο νυν Δήμαρχος δεν βγήκε με κομματική ταμπέλα και οι θιασώτες «της Βίτσας» θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσουν να βλέπουν το Ζαγόρι όχι μόνο στον δημοτικό επικοινωνιακό αφρό που κολυμπάνε και στον απόηχο της υποσχετικής ευτοπίας της βίζιτας του πρωθυπουργού στο Ζαγόρι, αλλά στη δυστοπία που το προβάλει δραματικά η υφιστάμενη κατάσταση και η προβληματική της.

Θα πρέπει να δουν το Ζαγόρι όχι σαν επισκέπτες με μια μηχανή στο σβέρκο που γοητεύονται και ψάχνουν την καλή φωτογραφία για το fb, ούτε στη φινέτσα των έξι νεόδμητων ξενοδοχειακών μονάδων που καλώς-κακώς έχτισαν οι πολιτικές των παχυλών επιδοτήσεων των αναπτυξιακών προγραμμάτων ανά χωριό του κεντροδυτικού Ζαγορίου, αλλά να τη δουν στα εκατόν έξι νοικοκυριά του κάθε χωριού που αγωνίζονται να διατηρήσουν αυτή την απείρου κάλλους εικόνα των χωριών που βάζουν υποψηφιότητα στην UNESCO.

To Ζαγόρι δεν είναι το μοναδικό στολίδι της πατρίδας μας, αλλά ένα από τα πολύτιμα στολίδια της.

Δεν πρέπει να γίνεται σημαία κανενός 
Δεν χωράει λόγια και υποσχέσεις του αέρα
Δεν ......φύκια για μεταξωτές κορδέλες.

Τέλος, ευελπιστούμε στη νέα Δημοτική Αρχή και στον Δήμαρχο προσωπικά που φαίνεται να να δρομολογεί ριζικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στον δεκαετή Δήμο Ζαγορίου. 
Ασπράγγελοι, 11/01/2020

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΝΕΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΓΙΑ ΚΟΙΝΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ


Σημείωση από ΖΑΓΟΡΙΟΥ ΚΟΙΝΟΝ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝ:
Για το θέμα που συζητάτε ο Δήμαρχος είχε μάλλον συνάντηση την περασμένη βδομάδα με στελέχη του ΥΠΠΟΑ στο Δημαρχείο (;). Στην ιστοσελίδα του Δήμου δεν ανακοινώθηκε κάτι σχετικό μέχρι τη Δευτέρα 13/1/2020.  
Επίσης, κατέβηκε από μέσο κοινωνικής δικτύωσης το σχετικό κείμενο και φωτογραφικό υλικό που ήταν κρεμασμένα εκεί ως την Κυριακή 12/1/2020.

Θεωρούμε το  γεγονός τυχαίο.    

Τροποποίηση από ΖΑΓΟΡΙΟΥ ΚΟΙΝΟΝ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝ_ADMIN_13.01.20